Đầu tiên, hãy cùng tìm hiểu nhựa PA là gì ?
Nhựa PA là tên viết tắt của một loại chất hoá học tên là Polyamide – Polyamit hay hiểu đơn giản là “nylons”, chúng nổi bật với độ bền tốt, độ cứng cao, khả năng chịu nhiệt độ thấp, chống ăn mòn tốt, độ trơn bóng cao, lại dễ gia công, hơn nữa chúng không có độc, dễ pha màu. Nhựa PA làm việc tốt trong khoảng nhiệt từ -40 độ C tới 110 độ C, mà không bị hư hại hay biến dạng, không ảnh hưởng đến kết cấu sản phẩm.
Nhựa PA được biết đến là sản phẩm nhựa được sử dụng rộng rãi nhất trên thị trường hiện nay. Bởi chúng có hiệu suất tốt, rất cứng, có độ cứng bề mặt cao, thậm chí ở nhiệt độ thấp và sốc cơ học thấp, ngoài ra còn chống ăn mòn. Các đặc tính này cùng với đặc điểm cách điện tốt và tính chất hóa học, sản phẩm từ nhựa PA đã trở thành loại vật liệu có mức thông dụng cao.
Chất liệu này có nhiều loại dòng khác nhau như: PA 66, PA 6, PA12, PA11…. phân biệt sự khác nhau về tính chất vật lý là chủ yếu. Nhờ sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội, nên nhựa PA được ứng dụng rộng rãi trong việc chế tạo các cấu trúc cơ học cũng như các loại linh kiện của các thiết bị. Nhựa PA thường được sản xuất theo quy cách dạng thanh hoặc dạng tấm.
Vài nét về cấu trúc hoá học của nhựa PA
Nhựa PA thực chất chính là các chuỗi polymer dài, chứa các liên kết amide (N-H-C=O). Các polymer này thu được bằng cách trùng hợp hoặc trùng ngưng axit với amit. Chẳng hạn như: PA66 thu được bằng phản ứng của hexamethylenediamine với axit adipic. Hai loại nhựa PA phổ biến thường gặp chính là PA6 và PA66. Bằng việc sửa đổi một vài nét cấu trúc hóa học của các PA này,ta có thể thu được một số loại PA khác như PA12, PA11…
Tóm tắt một vài đặc điểm của nhựa PA
Ưu điểm
- Có tác dụng tốt trong khoảng nhiệt từ -40 độ C tới 110 độ C trong thời gian dài, mà không gây ảnh hưởng đến kết cấu hay hình dáng của chất liệu. Chất liệu làm bằng nhựa PA chỉ bị nóng chảy nếu nhiệt độ đạt đến ngưỡng 240 độ C.
- Độ cứng HB là 90, do đó có khả năng chống lại lực ép của vật liệu khá tốt.
- Sản phẩm từ nhựa PA có khả năng cách điện tốt.
- Do hệ số ma sát chỉ bằng 0.1 nên có khả năng tự bôi trơn. Do đó chất liệu này thường được sử dụng trong việc thiết kế các bạc đỡ của các chi tiết cơ khí.
- An toàn khi sử dụng làm vật liệu đựng hay bọc thực phẩm.
- Dễ in và nhuộm
- Có hệ số ma sát thấp
- Hạt nhựa PA có độ bền trong dung môi hữu cơ của tốt
- Có tính giảm tiếng ồn và giảm sốc.
- Nhẹ, bền, dễ gia công
Nhược điểm
Mặc dù sở hữu rất nhiều ưu điểm, thế nhưng loại nhựa này vẫn còn tồn tại một số nhược điểm.Trên đây chính là một số nhược điểm của loại vật liệu này. Cụ thể như sau :
- Kích thước của vật liệu có thể thay đổi do có sự giãn nở do nhiệt, hoặc tác động của việc hấp thụ nước.
- PA có tính chịu axit của kém, vì vậy không thể nhuộm màu với chất nhuộm có tính axit
- Hạt nhựa PA dù dễ pha màu nhưng lại bền màu kém. Nếu sử dụng sản phẩm làm từ nhựa PA trong môi trường ô nhiễm sẽ nhanh hỏng, độ bền giảm sút nhanh chóng.
Một vài ứng dụng của nhựa PA trong đời sống
Vì những ưu điểm của mình nên nhựa PA được sử dụng phổ biến trong đời sống, cụ thể ở các lĩnh vực sau:
Trong ngành sản xuất ô tô:
- Dùng cho các bộ phận tự động như : bàn đạp, hộp cầu chì,hộp số,…
- Dùng trong bộ phận có nhiệt độ cao : Thiết bị căng xích, mui xe, quạt làm mát,…
- Dùng trong thành phần chịu tác động cao:Ốc vít, rào cản âm thanh,bộ điều chỉnh ghế,…
- Dùng làm các thành phần trang trí:tay nắm cửa, gương chiếu hậu bên ngoài,nắp nhiên liệu,vỏ bánh xe,…
Trong các ngành điện tử, cơ khí, công nghiệp
Sản xuất máy bán dẫn, nồi bán dẫn, máy hút bụi điện,…
Trong đời sống hằng ngày
Sử dụng nhựa PA làm các loại đồ vật như : áo mưa, túi nilong,…
Trong ngành công nghiệp sản xuất điện lực
Do có khả năng cách điện cùng với tính năng chịu nhiệt cao nên nhựa PA được sử dụng phổ biến trong các thiết bị điện nói riêng và trong ngành công nghiệp điện nói chung. Các sản phẩm bánh răng công tác điện hay phần vỏ bọc dây điện và một số bộ phận khác bên trong của thiết bị điện… đều được làm từ chất liệu này.
Trên đây chính là một số trình bày cơ bản về nhựa PA cùng với đặc tính và những ứng dụng của chúng trong đời sống.
Tóm lại
Nhựa PA đã và đang được công nhận là sản phẩm nhựa kỹ thuật được tận dụng rộng rãi, phổ biến nhất trên thị trường hiện nay. Nhựa PA với hiệu suất tốt, rất cứng, có độ cứng bề mặt cao, khả năng chống ăn mòn và sốc cơ học thấp. Tuy nhiên, sản phẩm làm từ nhựa PA có thời gian phân huỷ khá lâu, gây hại cho môi trường. Vì vậy, không nên quá lệ thuộc vào các sản phẩm làm từ nhựa PA, đặc biệt là các loại túi nilong. Mong rằng qua bài viết này, các bạn có thể trả lời được câu hỏi nhựa PA là gì?, cũng như cách sử dụng chúng một cách hợp lý trong đời sống.